Economics & Sociology

Changes in the perception of disabled people and the shift towards the social model of disability should also be reflected in the media debate. On the one hand, media expose the dominant social attitudes towards disabled people, on the other hand, they play an important role in shaping public opinion, influencing ways of thinking and talking about disability. The aim of the paper is to examine the extent to which the term osoba z niepełnosprawnością (person with a disability), which is seen in Poland as being connected to the social model of disability and the ideals of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities, is used by the media and whether this is accompanied by changes in the presentation of social roles performed by disabled people. The analysis encompasses articles published in the selected Polish opinion-forming weekly magazines after ratifying the Convention (2012). The study shows that although the term osoba z niepełnosprawnością is gradually gaining popularity, this is not related to the way disabled people and their social roles are presented.

1. Bąba, W. (2015). Analiza i ocena polskiego systemu zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego 2015.

2. Barnes, C. (1992). Disabling Imagery and the Media. An Exploration of the Principles for Media Representations of Disabled People. The First in a Series of Reports. Halifax: Ryburn Publishing.

3. Białek, I. (2006). Wywiad z prof. Jerzym Bralczykiem. Retrieved September 19, 2019, from http://www.dare.home.pl/idol/pl/obral.php

4. Brzezińska, A., Woźniak, Z., & Maj, K. (Eds.). (2007). Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.

5. Castillo, E. A., & Smolak-Lozano, E. (2012). Historyczny rozwój koncepcji teoretycznych na temat roli środków masowego przekazu w społeczeństwie. Lingua ac Communitas, Vol. 22, 2012, 181-203.

6. Clark, L., & Marsh, S. (2002). Patriarchy in the UK: The Language of Disability. Retrieved September 19, 2019, from https://disability-studies.leeds.ac.uk/wp-content/uploads/sites/40/library/Clark-Laurence-language.pdf

7. Clogston, J.S. (1990). Disability coverage in 16 newspapers. Louisville, KY: Avocado Press.

8. Dycht, M., & Marszałek, L. (2009). Inkluzja i ekskluzja społeczna osób z niepełną sprawnością: współczesne konteksty i kontrowersje pedagogiki wspierającej. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.

9. Fiedorowicz, M. (2016). Raport dotyczący wdrażania art. 8 konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w Polsce. Podnoszenie świadomości. Retrieved September 19, 2019, from https://www.dzp.pl/files/shares/Publikacje/Raport_tematyczny_art.8.pdf

10. Finkelstein, V. (1980). Attitudes and disabled people. New York: World Rehabilitation Fund.

11. Finkelstein, V. (1981). To deny or not to deny disability. In A. Brechin,. et al. (Eds.) Handicap in a Social World. Sevenoaks: Hodder and Stoughton.

12. Franczak, M. (2011). Edukacja i aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami. Wałbrzych : Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa.

13. Galasiński, D. (2013). Osoby niepełnosprawne czy z niepełnosprawnością? Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, nr IV(9), 3-6.

14. Garbat, M. (2015). Historia niepełnosprawności: geneza i rozwój rehabilitacji, pomocy technicznych oraz wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Gdynia: Novae Res - Wydawnictwo Innowacyjne.

15. Giannantonio, C. M. (2010). Book Review: Krippendorff, K. (2004). Content Analysis: An Introduction to Its Methodology (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. Organizational Research Methods, 13(2), 392–394. https://doi.org/10.1177/1094428108324513

16. Goban-Klas, T. (2008). Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe.

17. Goldman, J., & Wojtaś J. (2015). Społeczne i medyczne konteksty funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami. Legnica: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona.

18. Haller, B. (1999). How the News Frames Disability: Print Media Coverage of the Americans with Disabilities Act. Research in Social Science and Disability, Vol. 1. New York: JAI Press.

19. Inimah, G.M., Mukulu, E., & Mathooko, P. (2012). Literature Review on Media Portrayal of People with Disabilities in Kenya. International Journal of Humanities and Social Science, 2 (8).

20. Janocha, W. (2008). Poczucie sensu życia osób z niepełnosprawnością. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

21. Kaczmarska, B. (2017). Twórczość artystyczna w życiu osób z niepełnosprawnością – indywidualny i społeczny wymiar arteterapii. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, Nr I/2017(22) 1, 107-129.

22. Katz, E., & Lazarsfeld, P. (1955). Personal influence: the part played by people in the flow of mass communications. New York: Free Press.

23. Katz, E. (1957). The Two-Step Flow of Communication: An Up-To-Date Report on an Hypothesis. Public Opinion Quarterly, 21(1), Anniversary Issue Devoted to Twenty Years of Public Opinion Research), 61. doi:10.1086/266687

24. Klapper, J. T. (1957). What We Know About the Effects of Mass Communication: The Brink of Hope. Public Opinion Quarterly, 21(4), 453. doi:10.1086/266744

25. Korombel, A. (2018). Osoby z niepełnosprawnościami - pełne uczestnictwo w społeczeństwie: podnoszenie jakości życia osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Częstochowa: Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.

26. Krippendorff, K. (2004). Content Analysis: An Introduction to Its Methodology (2nd ed.) Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

27. Kubicki, P. (2017). Polityka publiczna wobec osób z niepełnosprawnościami. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

28. Kurowski, K. (2014). Wolności i prawa człowieka i obywatela z perspektywy osób z niepełnosprawnościami. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

29. Lacy, S., Riffe, D., Stoddard, S., Martin, H., & Chang, K.-K. (2001). Sample Size for Newspaper Content Analysis in Multi-Year Studies. Journalism & Mass Communication Quarterly, 78(4), 836–845. doi:10.1177/107769900107800414

30. Lazarsfeld, P., Berelson, B., & Gaudet H. (1948). The people's choice: how the voter makes up his mind in a presidential campaign. New York: Columbia University Press.

31. Lisowska-Magdziarz, M. (2004). Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

32. Lawson, J. (2001). Disability as a Cultural Identity, International Studies in Sociology of Education, 11 (3), 203-222. doi: 10.1080/0962021010020007.

33. Mikołajczyk, B. (2012). Międzynarodowa ochrona praw osób starszych. Warszawa: Wolters Kluwer Business.

34. McQuail, D. (2010). McQuail's mass communication theory. London: Sage Publications.

35. Niedbalski, J. (2015). Sport osób niepełnosprawnych w przekazie i dyskursie medialnym w Polsce. Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 11, nr 2, 130‒159.

36. Oliver, M. (1990). The politics of disablement. Basingstoke: Macmillan.

37. Oliver, M. (1996). Understanding disability: from theory to practice. Basingstoke: Macmillan.

38. Paszkowicz, M.A., Garbat, M. (2013). Osoby z niepełnosprawnościami w polityce społecznej = People with disabilities in the social policy. T. 1. Zielona Góra: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.

39. Pawlas-Czyż, S. (2012). Profesjonalna praca socjalna z rodzinami osób z niepełną sprawnością. Praca Socjalna. R. 27, nr 3, 40-59.

40. Polish readership research (2019). Retrieved September 19, 2019, from https://www.pbc.pl/rynek-prasowy/ 2019.

41. Riffe, D.; Lacy, S., & Fico, F. G. (1998). Analyzing media messages: Using quantitative content analysis in research. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.

42. Rozmus, P. (2012). Odmienność odbita w ekranach. Konstruowanie obrazu niepełnosprawności poprzez kampanie społeczne i telewizję. Palimpsest, nr 2, 103-118.

43. Ruść, I. (2007). Wizerunek osób z ograniczoną sprawnością w mediach, Anna Brzezińska& Zbigniew Woźniak & Konrad Maj (Eds.)., Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy (s. 131-148). Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.

44. Rutkowska, E. (2007). Pracownik z niepełnosprawnością. Lublin: Norbertinum Wydawnictwo - Drukarnia – Księgarnia.

45. Rymsza, M. (2016). Niepełnosprawny jako aktywny obywatel– problematyka integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w Polsce. Elżbieta Zakrzewska-Manterys & Jakub Niedbalski (Eds.) Samodzielni, zaradni, niezależni. Ludzie niepełnosprawni w sys

46. Rzecznik Praw Obywatelskich. (2012). Zasada równego traktowania. Prawo i praktyka, nr 3, Równe szanse w dostępie do edukacji osób z niepełnosprawnościami. Analiza i zalecenia. Warszawa.

47. Rzecznik Praw Obywatelskich. (2015). Zasada równego traktowania – prawo i praktyka, nr 16. Dostępność edukacji akademickiej dla osób z niepełnosprawnościami. Warszawa.

48. Shakespeare, T., Watson, N. (2001). The social model of disability: an outdated ideology? In S. Barnarrt, & B.M. Altman (Eds.), Exploring Theories and Expanding Methodologies: where are we and where do we need to go? Research in Social Science and Disabil

49. Sieradzki, M. (1997). Niepełnosprawność i ideologia. Problemy rehabilitacji społecznej i zawodowej, 3(153), 67-69.

50. Simonson, P. (2012). The Rise and Fall of the Limited Effects Model. The International Encyclopedia of Media Studies. doi:10.1002/9781444361506.wbiems03

51. Sproule, J. M. (1987). Propaganda studies in American social science: The rise and fall of the critical paradigm. Quarterly Journal of Speech, 73(1), 60-78. doi:10.1080/00335638709383794

52. Struck-Peregończyk, M., & Kurek-Ochmańska, O. (2018). Wizerunek osób niepełnosprawnych w polskiej prasie opiniotwórczej na przykładzie tygodnika „Polityka” w latach 1997–2016. Przegląd Socjologii Jakościowej, XIV(3), 48-71. doi: https://doi.org/10.18778/1

53. Struck-Peregończyk, M., & Leonowicz-Bukała I. (2018). Bezbronne ofiary czy dzielni bohaterowie: wizerunek osób niepełnosprawnych w polskiej prasie. Studia de Cultura. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, 10(1), 148–164. doi:10.24917/20837275.1

54. Sztobryn-Giercuszkiewicz, J. (2018). Szanse i ograniczenia kształcenia akademickiego osób z niepełnosprawnościami w Polsce: perspektywa socjologiczna. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

55. Tomczyszyn, D., & Romanowicz, W. (2012). Aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnością. Biała Podlaska: Wydawnictwo PSW im. Papieża Jana Pawła II.